Avukatlara sorular Bulundu 39

SGK 4A kapsamında çalışan işçi, hastalık veya iş kazası nedeniyle raporlu olduğunda geçici iş göremezlik ödeneği alır. Bu ödeneğin alınabilmesi için raporun SGK onaylı olması ve çalışanın son bir yıl içinde en az 90 gün prim ödemiş olması gerekir. İlk 2 gün ücret ödemesi yapılmaz, 3. günden itibaren SGK devreye girer.

Ekonomik kriz veya işletmedeki daralma hallerinde işveren kısa çalışma talep edebilir, çalışanlar eksik mesai yapar. Bu durumda devlet, işçilere kısmen bir ödenek sağlar. Pandemi döneminde çok kullanılmıştır. İŞKUR ve SGK prosedürüne bağladır.

4A veya 4B sigortalısı hayatını kaybettiğinde eşi dul aylığı, çocukları da yetim aylığı alabilir. SGK koşullarına göre belli prim gün sayısı olmalı. Kız çocuk evlenmedikçe veya sosyal güvenceye girmedikçe aylığı almaya devam eder. Erkek çocuksa belli yaş sınırına kadar yararlanabilir.

Ücretli çalışan işçinin eşi çalışmıyor, iki çocuğu var. Bu aile fertleri SGK’ya tabi olur mu? Ne gibi prosedür gerekir? Prime katkı ödemesi yapılır mı?

Çalışma hayatında pek çok kişi meslek lisesi veya üniversite stajı yapmıştır. O dönemde SGK tarafından kısa vadeli sigorta kolları bildirilir ama emeklilik kapsamında uzun vadeli prim yatmaz. Peki bu süre emeklilikte nasıl değerlendirilir, borçlanma hakkı var mıdır?

Türkiye’de kıdem tazminatı iş sözleşmesinin sona ermesi halinde ödenir, işçinin her yıllık çalışmasına karşılık 30 günlük brüt ücret tutarında hesaplanır. Yeni modelde kıdem fonu oluşturulması gündeme gelmiş, işveren her ay belli oranda primi fona yatırarak tazminat ödemekten kurtulacaktır. Bu düzenlemenin avantaj ve dezavantajları tartışma konusudur.

Tarımda veya turizmde mevsimlik çalışan kişiler yılın belli dönemlerinde sigortalı gösterilir. Geri kalan zamanda prim ödemesi durur. Emeklilik için prim günleri toplanır. Sağlık sigortası ise aktif dönemde geçerli. Boş dönemde GSS’ye tabi olabilirler.

İşverenin, çalışan sayısını düşük göstermek, prim matrahını eksik bildirmek, sahte sigortalı beyan etmek gibi eylemleri SGK tarafından tespit edilirse, hem idari para cezası hem de rücu ve suç duyurusu gündeme gelir.

Belediye, bakanlık gibi kamu kurumlarında taşeron olarak çalışanlar 2018 düzenlemesiyle sürekli işçi kadrosuna geçirildi. Bu işçilerin SGK primleri artık 4A üzerinden mi hesaplanıyor, memur mu sayılıyorlar?

Çalışanların emeklilik koşullarından biri belirli bir prim gün sayısına ulaşmaktır. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) nezdinde bu prim günleri işveren bildirimiyle toplanır. Her sigorta kolunda farklı koşullar veya toplu borçlanma imkânları olabilir. Emeklilik için hangi yaş ve kaç prim gününün gerektiği, işe giriş tarihine ve sigorta statüsüne (4A, 4B, 4C) göre değişir.