Avukatlara sorular Bulundu 38

Miras bırakan noter huzurunda resmi vasiyet yaptı fakat zamanla fikir değiştirdi. Yeni bir vasiyet düzenleyerek eskisini iptal etmek istiyor. Bunu nasıl yapar, önceki vasiyeti iptal ettiğini belirtmek şart mı?

Miras açıldığında, mirasçıların kimler olduğu ve pay oranları Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından veraset ilamıyla belirlenir. Noterler de belli durumlarda veraset ilamı düzenleyebilir. Bu belgeyle tapu, banka vb. işlemler yapılabilir.

Miras bırakanın ölümünden sonra, yasal paylar Medeni Kanun’a göre belirlenir. Altsoy, anne-baba, eş gibi kişiler farklı zümrelere göre mirasa hak kazanır. Sağ kalan eşin payı, altsoyun veya anne-babanın varlığına göre değişir. Çocuklar (altsoy) varsa onlar birinci zümrede, anne-baba ikinci zümrede, büyükanne-büyükbaba ve onların altsoyu üçüncü zümrede mirasçıdır. Eş her zümreyle farklı oranda hak sahibi olur. Böylece öncelik sırasına ve zümrelere göre paylar kanunla düzenlenir.

Vasiyetnamede miras bırakılan kişi bazen doğrudan mirasçı değil, sadece belli bir mal veya belirli bir miktar parayı alma hakkına sahip olan ‘vasiyet alacaklısı’ olabilir. Peki miras payı yoksa hangi haklara sahiptir?

Terekede bulunan bir taşınmazı üçüncü kişi kendi malı olduğunu iddia ederek mirasçılardan talep edebilir. Ya da mirasçılar, bir başkasının zilyetliğindeki malın terekeye ait olduğunu iddia edebilir. İstihkak davası bu durumda mıdır?

Bir anne-baba vefat ettiğinde tüm çocukların payı eşit midir, yoksa erkek-kız ayrımı var mı? Saklı pay veya zümre farkı oluyor mu?

Miras sözleşmesi, miras bırakanın bir başkasıyla yapacağı yazılı ve resmi nitelikte bir anlaşmadır. Noter veya kanunda belirtilen resmi memur önünde imzalanmalıdır. Bu sözleşmede miras bırakan, öldükten sonra malvarlığını nasıl bırakacağını kararlaştırabilir veya mirastan feragat gibi hükümler içerebilir. Saklı paylı mirasçılar için sözleşmenin sınırları geçerlidir. Yapılacak hatalı şekil veya zorlamalar sözleşmeyi geçersiz kılar.

Ölüm gerçekleşince tereke üzerinde geçici yönetim gerekiyor olabilir. Mirasçılar henüz paylaşım yapmamışsa ya da yurt dışında olabilirler. Bu durumda kim karar alır, nasıl yönetilir?

Bir kişi hayatındayken vasiyetname veya miras sözleşmesi yapmışsa, bunu istediği zaman geri alabilir mi, tekrar sözleşme veya vasiyet düzenleyebilir mi? Saklı pay engeli nedir?

Olağanüstü bir durumda (örneğin savaş, ağır hastalık, deprem gibi) resmi veya el yazılı vasiyet yapma imkânı yoksa, miras bırakan iki tanığa sözlü vasiyet beyan edebilir. Sonra tanıklar bunu yazılı hale getirip imzalar. Durum düzelirse vasiyet yenilenmeli, aksi halde geçerliliği sınırlıdır.