Kurtarma ve yardım (salvage) sözleşmesi nedir?

Denizde kurtarma ve yardım (salvage), tehlikeye maruz kalmış bir gemi veya yükün kurtarılması amacıyla yapılan faaliyettir. Bu faaliyet için kurtarıcı firma veya gemi, gemi sahibinden sözleşmeyle belirlenen bir ‘kurtarma ücreti’ talep eder. Türk Ticaret Kanunu’nda ve Uluslararası Kurtarma Sözleşmesi’nde (1989) esasları belirlenmiştir. Ücret, geminin ve yükün değeri, kurtarma operasyonunun riski ve başarı derecesi, kullanılan malzeme, çaba ve süre gibi unsurlara bakılarak hesaplanır. Eğer sözleşme yoksa mahkeme deniz teamüllerine göre bir bedel belirler. ‘No cure, no pay’ ilkesi geleneksel yaklaşımı yansıtır; yani kurtarma başarılı olmazsa çoğu kez ücret de talep edilemez. Ayrıca petrol kirliliği gibi çevre risklerini önleyen kurtarmaya ek bonuslar verilebilir.