Uluslararası boğazlardan geçiş rejimi nasıl düzenlenir?

Uluslararası boğazlar, açık deniz ile devletlerin karasuları arasında kritik konumdadır. Genellikle devletler ‘transit geçiş rejimi’ veya ‘zararsız geçiş’ ilkelerine uyar. İstanbul ve Çanakkale Boğazları özelinde 1936 Montrö Boğazlar Sözleşmesi geçerlidir. Bu sözleşmeye göre Türkiye, boğazlardan sivil gemilerin geçişine serbestlik tanır, ancak savaş gemileri konusunda belirli sınırlamalar uygulayabilir. Transit geçişte gemiler durmaksızın ve hızlı şekilde boğazı geçebilir, kıyı devletinin güvenlik ve düzen kurallarına uyması şarttır. Kıyı devleti bu geçişi keyfi engelleyemez ama deniz güvenliği, çevre koruma gibi gerekçelerle kılavuzluk, trafik düzenlemeleri yapabilir. Başka uluslararası boğazlarda da benzer ‘transit geçiş’ rejimi söz konusudur.