Gümrük kontrollerinde mavi, sarı, kırmızı hat uygulaması ne anlama gelir?

Türkiye’de ithalat ve ihracat beyanlarında risk analizi sistemi kullanılır. Gümrük otomasyonu (Risk Yönetimi) beyannamenin risk düzeyine göre farklı kontrol hatları atar. ‘Mavi hat’, geçmişte güvenilir bulunmuş firmalar için beyanın ardından belge ve fiziki kontrol olmaksızın doğrudan işlemi bitirme imkânıdır. ‘Sarı hat’, sadece belge kontrolü yapılır; gümrük memuru fatura, menşe gibi belgeleri inceler, fiziki muayene yapmaz. ‘Kırmızı hat’ ise hem belge kontrolü hem fiziksel muayene gerektirir, eşyalar açılıp incelenir. Ayrıca ‘yeşil hat’ gibi uygulamalar da mevcuttur; her ülke farklı isim kullanabilir. Bu sistem, gümrüklerin risk yönetimini optimize eder: Riskli beyanlar veya şüpheli firmalar kırmızı hatla incelenirken, güvenilir ve düşük riskli firmalar mavi hatta geçerek hızlı işlem görür.