Zümre sistemi nedir ve mirasçıları nasıl sıralar?

Olağanüstü bir durumda (örneğin savaş, ağır hastalık, deprem gibi) resmi veya el yazılı vasiyet yapma imkânı yoksa, miras bırakan iki tanığa sözlü vasiyet beyan edebilir. Sonra tanıklar bunu yazılı hale getirip imzalar. Durum düzelirse vasiyet yenilenmeli, aksi halde geçerliliği sınırlıdır.

Kanun, belirli yakınların mirastan asgari bir pay almalarını zorunlu tutar. Saklı pay sahibi mirasçılar altsoy (çocuklar, torunlar), anne-baba ve sağ kalan eştir. Miras bırakan vasiyetnameyle bile olsa bu kişilerin saklı payını tamamen ortadan kaldıramaz. Saklı pay oranları altsoy için yasal payın yarısı, anne-baba için yasal payın dörtte biri, eş için de kendi yasal payının tamamı veya duruma göre yarısı şeklinde düzenlenir. Böylece saklı pay ihlal edilirse tenkis davası açılabilir.

Bir kişi, kendisine ölene dek bakılması karşılığında malını devrediyorsa, bu sözleşme neticede saklı pay ihlali veya denkleştirme sorunlarına yol açabilir mi? Yasal dayanak nedir?

Mirasbırakan öldükten sonra borçlarının çokluğundan endişe eden mirasçı, 3 ay içinde sulh hukuk mahkemesine başvurarak mirası reddedebilir. Reddeden, o mirasta hak talep edemediği gibi borçlardan da kurtulur.

Miras bırakan noter huzurunda resmi vasiyet yaptı fakat zamanla fikir değiştirdi. Yeni bir vasiyet düzenleyerek eskisini iptal etmek istiyor. Bunu nasıl yapar, önceki vasiyeti iptal ettiğini belirtmek şart mı?

Kişinin ayırt etme gücü tam değilse, vasiyet yapma ehliyeti sınırlı olabilir. Zihinsel engelli birey, tıbben vasiyet yapamaz raporu alırsa, düzenlenen vasiyet geçerli midir?

Miras bırakanın ölümünden sonra, yasal paylar Medeni Kanun'a göre belirlenir. Altsoy, anne-baba, eş gibi kişiler farklı zümrelere göre mirasa hak kazanır. Sağ kalan eşin payı, altsoyun veya anne-babanın varlığına göre değişir. Çocuklar (altsoy) varsa onlar birinci zümrede, anne-baba ikinci zümrede, büyükanne-büyükbaba ve onların altsoyu üçüncü zümrede mirasçıdır. Eş her zümreyle farklı oranda hak sahibi olur. Böylece öncelik sırasına ve zümrelere göre paylar kanunla düzenlenir.

Üç ay geçti, mirasçı reddetmediği için otomatik kabul etmiş sayıldı. Ancak borçların ağır olduğu anlaşıldı. Şimdi reddetmek mümkün mü?

Bir kişinin borçları, ölümüyle birlikte mirasa dâhil edilir. Mirası kabul eden her mirasçı, terekenin borçlarından müteselsil olarak sorumlu hale gelir. Eğer borçlar malvarlığını aşıyorsa mirasçılar kendi kişisel malvarlıklarıyla da cevap vermek zorunda kalır. Reddi miras yapmayan mirasçılar bu durumu kabullenmiş sayılır. Fakat resmi tasfiye, terekeden dolayı borçlarda sınırlı sorumluluk sağlayabilir.