Cevap tarihi: 08.11.2024
Serbest dolaşım, gümrük vergilerinin ödenmiş veya Gümrük Birliği alanında vergisiz dolaşma hakkı kazanmış malı ifade eder; ancak menşeyle eş anlamlı değildir. AB’de serbest dolaşımda olan bir eşyanın gerçek üretim yeri başka ülkede olabilir. Bu yüzden, Gümrük Birliği (Türkiye-AB) geçerli ATR belgesi, eşyayı AB/Türkiye ortak gümrük bölgesinde serbest dolaşımda gösterir. Ama eğer Asya ülkesiyle serbest ticaret anlaşması varsa, orası menşeye bakar ve EUR.1 gibi menşe ispat belgesi ister. Dolayısıyla menşe ispatı, ürünü nerede üretildiğiyle ilgiliyken, ATR serbest dolaşım belgesidir. Yani AB içinde serbest dolaşımda olsa bile ‘menşe avantajı’ elde edemezseniz, ilgili ülke STA’larına veya menşe kurallarına uymak gerekir. Kısacası ATR menşe yerine geçmez, menşe ispat belgesi (EUR.1 vb.) ayrıca düzenlenmelidir.