Avukat-tr.com
Bir bakanlık ya da kurum, bütçe dışı harcama yaparsa veya usulsüz ödeme gerçekleşirse hangi denetim mekanizmaları devreye girer? Anayasal şikâyet yolu var mı, Sayıştay’ın rolü nedir?
Bütçe kanunları Anayasa’ya dayanır, harcamalar bu kanunlara uygun olmak zorundadır. Devletin yargısal denetim organı olan Sayıştay, kamu harcamalarının yasal ve mali uygunluğunu kontrol eder, raporlarını TBMM’ye sunar. Eğer bütçe dışında keyfi harcama tespit edilirse TBMM, ilgili bakan veya kurum hakkında siyasi ve mali sorumluluk mekanizmalarını işletir. Bireysel olarak Anayasa Mahkemesi’ne ‘kamu harcaması anayasaya aykırı’ diye başvurmak ise sınırlı bir yoldur; ancak norm denetimi söz konusu olabilir. Genel olarak harcamalarda kanuni dayanak aranır, aksi halde idarenin işlemi iptal veya tazminat davasına konu edilebilir. Dolayısıyla anayasallık denetimi, hem Sayıştay raporları hem TBMM incelemesi hem de yargısal süreçlerle yapılır. Mahkemeler, kanuna aykırı harcamayı iptal edebildiği gibi sorumluları cezalandırma yoluna da gidilebilir.