Avukat-tr.com
Götürü bedel (paçal fiyat) üzerinden anlaşılan inşaat sözleşmelerinde müteahhit ek maliyet çıkarsa talep edemiyor mu, sabit bir bedel midir, hangi riskler vardır?
Götürü-bedel sözleşmede (TBK m.480-481), müteahhit tüm işi belirli bir sabit bedelle üstlenir. İleride malzeme fiyatı veya işçilik maliyeti artsa dahi iş sahibi ek ödeme yapmak zorunda değildir. Bu, müteahhit için riskli olabilir çünkü ekonomik dalgalanma veya proje kapsamının büyümesi gibi durumlarda ek maliyet doğar. Ancak götürü bedel sözleşme gereği, bunlar müteahhitin sorumluluğunda kalır. Şayet sözleşmede ‘fiyat farkı’ ya da ‘mücbir sebep’ hükümleri bulunmuyorsa yüklenici ek bedel isteyemez. Tavsiye, gider kalemlerinin sabitlenemeyeceği büyük ölçekli projelerde “birim fiyat” veya “kısmi götürü” modeli kullanmaktır. Ancak götürü bedel kesin ve net bir rakamı ifade ettiği için iş sahibi açısından avantajlı, müteahhit açısından öngörülmeyen masraflar bakımından dezavantajlıdır. Hukuken müteahhit, beklenmeyen hal (force majeure) varsa bedel uyarlaması talep edebilir ama ispatı zor olabilir.