İlaç firmalarının tanıtım faaliyetleri nasıl sınırlandırılır?

Dijital ortamda düzenlenen e-reçeteler, hastanın kimlik ve ilaç bilgilerini içerir. Bu veriler, özel nitelikli kişisel veri kapsamında değerlendiğinden KVKK ilkelerine göre saklanmalı ve ifşa edilmemelidir. Eczanelerin, paylaşılan bu verilere sadece ilgili reçete ölçüsünde erişmesi ve üçüncü taraflarla paylaşmaması gerekir.

Klinik araştırmalar kapsamında henüz ruhsatlanmamış veya deneysel fazdaki tedaviler hastalara uygulanabilir. Bu durumda etik kurul izni, aydınlatılmış onam ve Sağlık Bakanlığı onayı gerekir. Hastanın bilgilendirilmemiş olması suistimal sayılabilir.

Hekimlerin veya sağlık çalışanlarının tedavi sürecinde bilgi eksikliği, dikkat kusuru veya özen göstermeme gibi ihlaller yapması hukuki ve cezai sorumluluğa yol açabilir. Özellikle tıbbi müdahalelerde standarda uygun davranılmadığında ve hastanın zarar gördüğü kanıtlandığında, hekime karşı malpraktis davası açılabilir. Bu davada, kusur, zarar ve illiyet bağı aranır. Mahkeme, hekim veya hastanenin sorumlu olup olmadığına tıp bilimi rehberliğinde uzman raporlarıyla karar verir.

Bir ilacın piyasada beklenmeyen yan etkileri görülürse, Sağlık Bakanlığı veya ilgili otorite ilacın geri çekilmesine ya da ek uyarılar konmasına karar verebilir. İlaç firması da farmakovijilans raporlarıyla süreci takip eder. Eğer ilaç ciddi risk oluşturuyorsa ruhsat iptali dahi mümkündür. Bu süreçte hukuki sorumluluk üretici firmaya veya ithalatçıya ait olabilir.

Hastanın bilinci kapalıysa, tedaviye devam veya durdurma kararı nasıl alınır? Yakınları hekimden farklı görüşteyse hekim ne yapar? Türk hukuku yaşam destek ünitesini kesmeye izin veriyor mu?

Hasta, hatalı tedavi nedeniyle maddi-manevi zarar gördüğünü iddia ediyor. Doktor ve hastaneye karşı tazminat davası açmak istiyor. Hangi mahkeme yetkilidir, bilirkişi raporu nasıl alınır?

İlaç fabrikalarında çalışanlar kimyasallara, steril şartlara maruz kalabilir. İşverenin iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri tam olmalı. Aksi halde hem iş hukuku hem de halk sağlığı bakımından büyük riskler doğar.

Hastaneler, özel veya kamu olsun, denetimlere tabidir. Denetimlerde hijyen, personel yeterliliği, ruhsatlı cihaz kullanımı, ilaçların uygun saklanması, hasta hakları vb. incelenir. Eksiklik veya ihlal saptanırsa uyarı, para cezası hatta kapatma kararı gelebilir. Yönetici kadro da sorumludur.

Tüp bebek tedavisi, yumurta-sperm temini, embriyo transferi gibi aşamalar içerir. Bu süreçte hekimler, laboratuvar, genetik testler ve hastayla ilgili özel düzenlemeler ve yönetmelikler bulunur. Donasyon veya taşıyıcı annelik Türkiye’de yasal mı?