Kamu harcamalarının anayasallık denetimi nasıl yapılır?
- 19.11.2024
Osmanlı’dan beri ‘bütçe hakkı’ meclisin en temel yetkilerinden biri kabul edilir. Günümüzde TBMM, bütçe kanunlarını nasıl denetler, hangi komisyonlar devreye girer, Sayıştay’ın rolü nedir?
Bütçe hakkı, yasama organının (TBMM) devletin gelir ve giderlerini onaylama, değiştirme ve denetleme yetkisidir. Bu prensip, demokratik devletlerde meclise tanınmış en önemli mali kontrol aracıdır. TBMM, her yıl Bütçe Kanunu’nu çıkarır, Gelir Bütçesi ve Gider Bütçesi kalemlerini onaylar. Plan ve Bütçe Komisyonu, tasarıyı detaylı inceler, bakanlıklar bütçelerinin görüşüldüğü oturumlar yapılır. Sayıştay, harcamaların kanuna uygunluğunu, kamu kaynaklarının etkin ve hukuka uygun kullanımını denetler, TBMM’ye rapor sunar. Bu raporları inceleyen Meclis, kamu harcamalarının yasal çerçevede yapılıp yapılmadığını değerlendirir. Bütçe hakkı, yönetenlerin mali faaliyetlerini kontrol ve şeffaflık altına alarak kamu tedini hukukunun demokratik ve hesap verebilir boyutunu oluşturur.