Anestezi uygulamasında meydana gelen zararlar ve ispat nasıl yapılır?

Tabip odaları, meslek etiğine aykırı davranan veya hastaya zarar veren doktorlara disiplin soruşturması açar. Uyarı, kınama, meslekten geçici men, sürekli men gibi yaptırımlar gündeme gelebilir. Süreçte savunma hakkı vardır.

İlaç veya tıbbi cihaz üreticileri, GMP standartlarına uymak zorundadır. Tesis, hammadde depolama, üretim hattı, paketleme gibi aşamalarda hijyen, kalite ve izlenebilirlik kurallarını uygulamalı. Denetimlerde uygunsuzluk varsa ruhsat askıya alınır.

Tıbbi cihazlar (ameliyat malzemeleri, test kitleri vb.) için CE işareti, üretim standardı ve kaydı gerekir. Türkiye’de bu alandaki yönetmelikler AB’ye uyumlu olup, TİTCK (Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu) tarafından ruhsatlandırılır. Cihaz güvenliği, yan etkiler ve piyasa gözetimi sıkı şekilde denetlenir.

COVID-19 döneminde karantina, seyahat kısıtlaması, maske zorunluluğu gibi kurallar getirildi. Zorunlu aşı veya test uygulaması da tartışıldı. Hukuk bu tedbirleri nasıl değerlendiriyor, temel haklar nasıl sınırlanabilir?

Teletıp, uzaktan muayene ve danışmanlık sağlayarak hastaya çevrimiçi veya telefonla hizmet sunar. Tanı koyma, ilaç reçete etme gibi işlemler yapılırken hekimin mesleki sorumluluğu devam eder. Ayrıca hastanın mahremiyeti ve veri güvenliği sağlanmalıdır. Eksik muayene nedeniyle yanlış tedavi riski de mevcuttur.

Kozmetik ürünler ilaç değildir, ancak cilt, saç, tırnak gibi insan sağlığıyla ilgili alanlarda kullanılır. Hatalı beyan veya ilaç gibi tedavi etkisi iddiası tüketiciyi yanıltır. Bu ürünler hangi mevzuata tabidir, nasıl denetlenir?

Özel hastaneler, SGK anlaşmalı olsa bile belirli bir fark ücreti alabilir. Ancak bu ücretlerin üst sınırı, ilgili yönetmelik ve SGK protokolleriyle belirlenmiştir. Hastalardan alınan farkın, yasal limitleri aşmaması gerekir. Aksi takdirde hastane hakkında hem idari yaptırım hem de hasta şikâyetleri yoluyla hukuki süreçler doğabilir.

Hekimlerin veya sağlık çalışanlarının tedavi sürecinde bilgi eksikliği, dikkat kusuru veya özen göstermeme gibi ihlaller yapması hukuki ve cezai sorumluluğa yol açabilir. Özellikle tıbbi müdahalelerde standarda uygun davranılmadığında ve hastanın zarar gördüğü kanıtlandığında, hekime karşı malpraktis davası açılabilir. Bu davada, kusur, zarar ve illiyet bağı aranır. Mahkeme, hekim veya hastanenin sorumlu olup olmadığına tıp bilimi rehberliğinde uzman raporlarıyla karar verir.

Hekim veya sağlık personeli, hastaya yapılacak tıbbi müdahalenin amacını, risklerini, olası komplikasyonları, alternatif tedavi yöntemlerini açıkça anlatmalı ve hastanın rızasını almalıdır. Yazılı veya sözlü olarak alınan bu onam, müdahalenin hukuka uygunluğunu sağlar. Eksik veya yanıltıcı bilgilendirme hastanın rızasını sakatlayabilir ve hekimin sorumluluğunu doğurabilir.