Acil tıbbi müdahalelerde hekimin hukuki durumu nedir?

Rekonstrüktif cerrahi, doğuştan anomali veya kaza sonrası doku onarımı gibi tıbbi gerekliliğe dayanır. Kozmetik cerrahi ise estetik amaçlıdır. Hukuken estetik müdahalede memnuniyetsizlikte hekimin sorumluluğu farklı mı değerlendirilir?

Hekimlerin veya sağlık çalışanlarının tedavi sürecinde bilgi eksikliği, dikkat kusuru veya özen göstermeme gibi ihlaller yapması hukuki ve cezai sorumluluğa yol açabilir. Özellikle tıbbi müdahalelerde standarda uygun davranılmadığında ve hastanın zarar gördüğü kanıtlandığında, hekime karşı malpraktis davası açılabilir. Bu davada, kusur, zarar ve illiyet bağı aranır. Mahkeme, hekim veya hastanenin sorumlu olup olmadığına tıp bilimi rehberliğinde uzman raporlarıyla karar verir.

Organ nakli ameliyatı sırasında yoğun bakımda özel prosedürler geçerli. Donör ve alıcı arasında doku uyumu, etik kurul izni, tıbbi hazırlık tamamlandıktan sonra nakil gerçekleşebilir. Hata varsa kim sorumludur?

Tabip odaları, meslek etiğine aykırı davranan veya hastaya zarar veren doktorlara disiplin soruşturması açar. Uyarı, kınama, meslekten geçici men, sürekli men gibi yaptırımlar gündeme gelebilir. Süreçte savunma hakkı vardır.

Klinik araştırmalar kapsamında henüz ruhsatlanmamış veya deneysel fazdaki tedaviler hastalara uygulanabilir. Bu durumda etik kurul izni, aydınlatılmış onam ve Sağlık Bakanlığı onayı gerekir. Hastanın bilgilendirilmemiş olması suistimal sayılabilir.

Hastaneler, özel veya kamu olsun, denetimlere tabidir. Denetimlerde hijyen, personel yeterliliği, ruhsatlı cihaz kullanımı, ilaçların uygun saklanması, hasta hakları vb. incelenir. Eksiklik veya ihlal saptanırsa uyarı, para cezası hatta kapatma kararı gelebilir. Yönetici kadro da sorumludur.

Bazı ilaçlar, özellikle antibiyotikler, ağır analjezikler gibi reçetesiz satılamaz. Eczanelerin bu kurala uyması zorunludur, aksi takdirde hem cezai hem de idari yaptırımla karşılaşabilirler. Bu düzenleme halk sağlığını korumak için konmuştur.

Hasta dosyalarının izinsiz paylaşılması, kişisel sağlık verilerinin üçüncü kişilere aktarılması gibi ihlaller, hem KVKK açısından hem de tıbbi gizlilik açısından yaptırım gerektirir. Hastane yönetimi, sorumlu personel hakkında disiplin önlemi alabilir, ayrıca idari para cezası da gelebilir.