Menşe ve dolaşım belgeleri (ATR, EUR.1, Form A) ne işe yarar?

Uluslararası ticaret hukuku, devletler arasındaki ticari ilişkileri ve bunların düzenlenmesini konu alır. Ana kaynaklar arasında Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) anlaşmaları, Birleşmiş Milletler sözleşmeleri (CISG gibi), bölgesel ticaret anlaşmaları (Gümrük Birliği, Serbest Ticaret Anlaşmaları vb.) ve ulusal mevzuatlar bulunur. Ayrıca âdet ve teamüller, uluslararası tahkim kararları da bu hukuk alanına yön verir.

Serbest Bölge Türkiye sınırları içinde ama gümrük hattı dışında kabul ediliyor. Burada mal alım-satım yapıldığında ihracat/ithalat prosedürü nasıl işler?

ICC Tahkim, ICC Kuralları’na göre yürütülür ve ICC Tahkim Divanı bünyesinde gerçekleşir. UNCITRAL Tahkim Kuralları ise bağımsız bir kurallar setidir, taraflar bu kuralları seçip hakem yerini belirleyebilir. Genelde ad hoc tahkimde kullanılır.

İş görüşmeleri sırasında taraflar Niyet Mektubu (LOI) imzalıyor. Bir tür ön anlaşma. Uluslararası ticaret hukuku LOI’yi nasıl değerlendirir, bağlayıcı sözleşme mi?

Uluslararası ticarette ithalatçı veya ihracatçı, gümrük idaresine beyanname sunarak malın cinsini, miktarını, değerini, menşeini ve tarife pozisyonunu belirtir. Bu beyan gümrük vergisi, KDV, özel vergi gibi yükümlülüklerin hesaplanmasında esastır. Yanlış beyan ağır ceza doğurabilir.

ICSID (International Centre for Settlement of Investment Disputes), devlet ile yabancı yatırımcı arasındaki uyuşmazlıkları çözen Dünya Bankası bünyesindeki tahkim merkezidir. Ticari sözleşmeden ziyade yatırım anlaşmazlıkları ICSID’e taşınır.

Bir ülke, belli bir malın dampingli ithalatıyla yerli üreticinin zarar gördüğünü iddia ederse, ticaret bakanlığı bir soruşturma açar. DTÖ anti-damping anlaşması esas alınarak hangi aşamalardan geçilir?

Dış ticarette firmalar genellikle peşin ödeme, vesaik karşılığı ödeme (cad), mal mukabili, akreditif (LC) veya banka teminat mektuplu yöntemleri seçerler. Tarafların birbirine güven düzeyi ve bankacılık güvenceleri ödeme şeklini belirlemede etkili olur.

Uluslararası altın, gümüş gibi değerli maden ticareti, genelde liberal olsa da kara para aklama, yaptırım riskleriyle ek denetimlere tabi olabilir. Bankalar ve yetkili kuruluşlar devrede. Peki hangi regülasyonlar var?