Avukat-tr.com
Örneğin otoyol geçiş ücreti, devletin bir hizmet karşılığında aldığı bedel midir, vergi midir, harç mıdır? Yasal statüsü nedir, anlaşmazlıklarda hangi mahkemeye gidilir?
Otoyol geçiş ücreti veya benzeri ücretler, ‘kamu hizmet bedeli’ veya ‘kullanıcı ücreti’ kategorisine girer. Vergi niteliği yoktur, çünkü bir kamu hizmetinin kullanımına bağlıdır. Harçlardan farkı, harçların genelde devletin düzenleyici işlemine dayanmasıdır (örneğin pasaport harcı). Kullanıcı ücreti ise fiili bir kamusal altyapının kullanımında alınır (köprü, tünel, otoyol vb.). Hukuki bakımdan, idari işlem ve sözleşme boyutu birlikte değerlendirilir. İdari yargı, anlaşmazlıklarda yetkili olabilir. Özel sektör işletiyorsa yap-işlet-devret modeline bağlı olarak da sözleşme hükümleri devreye girer. Bu bedelin hukuki dayanağı, çoğunlukla özel kanun veya sözleşmeyle belirlenir. Kullanıcı ücreti ödeyen vatandaş, bir hizmetten yararlanmadığında bu bedeli ödemez, vergi gibi herkesin yükümlülüğünde değildir.