Avukat-tr.com
Müteahhit binayı zamanında tamamlamazsa iş sahibinin zararına yol açıyor. Gecikme cezaları (gecikme tazminatı) sözleşmeyle belirlenebiliyor. Bu cezaların geçerli olması için nelere dikkat etmeli, fahiş olması mümkün mü?
İnşaat hukukunda gecikme cezaları, eserin belirlenen tarihte teslim edilmemesinden kaynaklı zararları telafi etmek amacıyla konulur. Müteahhit ve iş sahibi, sözleşmede “her gecikilen gün/ay başına şu kadar ceza” veya “toplam iş bedelinin belli oranı” şeklinde düzenleme yapabilir. Türk Borçlar Kanunu uyarınca ‘cezai şart’ olarak geçerli olması, cezayı doğuran ana yükümlülüğün (zamanında teslim) sözleşmede açıkça yazılı olmasıyla mümkündür. Cezanın fahiş olup olmadığı, hakkaniyet ölçülerine tabidir. Mahkeme aşırı cezai şartı tenkis edebilir (TBK m.182). Uygulamada, gecikme cezası maddesiyle iş sahibi, müteahhidin süreye riayet etmesini güvence altına alır. Ancak meşru mücbir sebepler (doğal afet, idari gecikme vb.) varsa, müteahhit cezadan kurtulmak için bunları kanıtlayabilir. Yapılan anlaşma net ve makul düzeyde kalmalı, aksi hâlde mahkeme indirime gidebilir.