Çevre Kanunu’nda ‘kirleten öder ilkesi’ ne anlama gelir?

‘Kirleten öder ilkesi’, çevre hukukunun temel prensibidir. Temeli, çevreye verilen zararın giderilmesi veya önlenmesi masraflarının kirleticiye yüklenmesi gerektiğini söyler. Yani bir fabrika atık suyla dereyi kirletmişse, arıtma veya temizleme masraflarını o fabrika öder. Cezalar, tazminat, temizleme maliyeti, rehabilitasyon giderleri de kirliliği yaratan işletmeye yüklenir. Böylece toplumun geneli değil, kirliliğe sebep olan sorumlu tutulur. Çevre Kanunu’nun 3. maddesinde yer alan bu ilke, idari yaptırımlar ve özel hukuk tazminat davalarında uygulanır. Örneğin tarım arazisi kimyasal atıkla kirletildiyse, temizleme giderlerini kirleten firma karşılamak zorundadır. Böylelikle çevre maliyeti, faaliyetten kar sağlayan tarafa yansıtılır ve sorumsuz davranış caydırılır.